Ψηφίστηκε από τη Βουλή η τροποποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 με τίτλο «Βιώσιμη ανάπτυξη, παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας – Τροποποίηση διατάξεων του αναπτυξιακού νόμου 4887/2022». (Ιούνιος 2025)
ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
- Η σημαντικότερη τροποποίηση, που εισάγει ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος αφορά τη διεύρυνση των επιχειρήσεων που μπορούν να λάβουν επιχορήγηση. Πλέον, εκτός από τις Μικρές επιχειρήσεις (έως 50 ΕΜΕ και 10 εκ. Τζίρο), επιχορήγηση δύνανται να λάβουν και οι Μεσαίες (έως 250 ΕΜΕ και 50 εκ. Τζίρο), , ενισχύοντας έτσι την πρόσβασή τους σε αναπτυξιακά κίνητρα.
- Άλλη βασική αλλαγή αποτελεί η αύξηση του ανώτατου ορίου ενίσχυσης, το οποίο πλέον διαμορφώνεται στα 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις και στα 50 εκατ. ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων. Τα όρια αυτά δύνανται να αυξηθούν κατά 50% όταν η ενίσχυση παρέχεται με τη μορφή φορολογικής απαλλαγής.
- Σημαντική είναι και η δυνατότητα κάθε φορέα να υποβάλει αίτηση υπαγωγής του ίδιου επενδυτικού σχεδίου σε περισσότερα από ένα καθεστώτα ενίσχυσης. (Σημ.: Με την οριστική υπαγωγή του επενδυτικού σχεδίου σε κάποιο καθεστώς, απορρίπτονται αυτοδικαίως οι υπόλοιπες αιτήσεις για το ίδιο σχέδιο).
- Τέλος, ο αρμόδιος φορέας για την υποβολή των αιτήσεων δεν θα προσδιορίζεται πλέον βάσει του ύψους του επενδυτικού σχεδίου, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα , αλλά θα καθορίζεται εκάστοτε στη σχετική προκήρυξη.
Ποσοστά Ενίσχυσης
Ανάλογα με την Περιφέρεια της Χώρας , όπου πραγματοποιείται η επένδυση ισχύουν τα εξής ποσοστά ενίσχυσης:
*Δήμος Αγίας Βαρβάρας, Δήμος Αγίων Αναργύρων-Καματερού, Δήμος Αιγάλεω, Δήμος Ιλίου, Δήμος Περιστερίου, Δήμος Πετρούπολης, Δήμος Χαϊδαρίου
**Δήμος Ασπροπύργου, Δήμος Ελευσίνας, Δήμος Μάνδρας-Ειδυλλίας, Δήμος Μεγαρέων, Δήμος Φυλής, Δήμος Αχαρνών, Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Δήμος Διονύσου, Δήμος Κρωπίας, Δήμος Λαυρεωτικής, Δήμος Μαραθώνος, Δήμος Μαρκοπούλου Μεσογαίας, Δήμος Παιανίας, Δήμος Παλλήνης, Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου, Δήμος Σαρωνικού, Δήμος Σπάτων-Αρτέμιδος, Δήμος Ωρωπού
Δικαιούχοι
- Εμπορικές εταιρίες
- Συνεταιρισμοί
- Κοιν.Σ.Επ, Α.Σ, Ο.Π, ΑΕΣ
- Κοινοπραξίες με προϋπόθεση καταχώρησης στο ΓΕΜΗ
- Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους υπό προϋποθέσεις
- Ατομικές επιχειρήσεις με ανώτατο επιλέξιμο κόστος επενδυτικού σχεδίου ποσού 200.000€, για τα εξής καθεστώτα ενίσχυσης (α) «Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία και υδατοκαλλιέργεια» (β) «Κοινωνικής επιχειρηματικότητας και χειροτεχνίας.»
Καθεστώτα Ενίσχυσης
Σε σχέση με τον μέχρι πρότινος ισχύοντα νόμο 4887/2022, ο νέος κύκλος μειώνει τον αριθμό των θεματικών καθεστώτων από δεκατρία σε δώδεκα, δίνοντας όμως μεγαλύτερη έμφαση στην εξειδίκευση και την αποτελεσματικότητα.
Τα νέα καθεστώτα είναι:
1. Ψηφιακές και σύγχρονες τεχνολογίες
Με αντικείμενο την τεχνολογική αναβάθμιση υφιστάμενων μονάδων, την έρευνα, την ανάπτυξη και την εφαρμογή ιδεών και τεχνολογιών που βελτιώνουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες και καθιστούν την παραγωγή αποδοτικότερη, την εισαγωγή νέων τεχνολογικά αναβαθμισμένων λειτουργιών και διαδικασιών και τον συνδυασμό μεθόδων παραγωγής με σύγχρονη τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών.
2. Πράσινη ανάπτυξη και περιβαλλοντική αναβάθμιση
Αφορά επενδυτικά σχέδια επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος, καθώς επίσης και λοιπές υφιστάμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες.
3. Κοινωνική οικονομία και χειροτεχνική παραγωγή
Στο συγκεκριμένο καθεστώς, υπάγονται επενδυτικά σχέδια τα οποία εμπίπτουν στους κλάδους εκείνους της οικονομίας, οι οποίοι μπορούν να τύχουν ενίσχυσης συμβατής με την εσωτερική αγορά για την ενίσχυση των επιχειρήσεων που αναπτύσσονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες όπως, άτομα με αναπηρία και μακροχρόνια άνεργοι.
4. Ενισχυόμενες περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά
Στο καθεστώς, υπάγονται επενδυτικά σχέδια τα οποία υλοποιούνται σε παραμεθώριες περιφερειακές Ενότητες ευρισκόμενες στα Βόρεια σύνορα της χώρας, σε περιοχές με κατά κεφαλή ΑΕΠ <70% του Εθνικού Ετήσιου ή εντοπίζεται πληθυσμιακή συρρίκνωση, σε Ζώνες Απολιγνιτοποίησης, καθώς και στις περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. (Σημ.: Οι περιοχές αυτές μπορούν να συμμετέχουν και σε όλα τα υπόλοιπα καθεστώτα ενίσχυσης).
5. Αγροδιατροφικός τομέας και υδατοκαλλιέργεια
Προβλέπει ενίσχυση για επενδυτικά σχέδια στους τομείς της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής, της μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων καθώς και της αλιείας- υδατοκαλλιέργειας.
6. Μεταποιητική δραστηριότητα και logistics
Υπάγονται επενδυτικά σχέδια που εμπίπτουν στον τομέα της μεταποίησης, πλην της μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων καθώς και στην δημιουργία εγκαταστάσεων Logistics.
7. Ανάπτυξη εξαγωγικής δυναμικής
Αφορά σε επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης επιχειρηματικής εξωστρέφειας και εξαγωγικών δραστηριοτήτων.
8. Επενδύσεις στον τουρισμό
Προβλέπεται η ενίσχυση για τη δημιουργία, την επέκταση, τον εκσυγχρονισμό ολοκληρωμένης μορφής, τουριστικών καταλυμάτων και κατασκηνώσεων (Camping)
9. Θεματικός – εναλλακτικός τουρισμός
Τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια αφορούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού και στοχεύουν στην αξιοποίηση και ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιοχών της χώρας.
10. Εμβληματικά projects και μεγάλες επενδύσεις
Αφορά στην ενίσχυση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, προϋπολογισμού που υπερβαίνει το ποσό των δεκαπέντε εκατομμυρίων (15.000.000) ευρώ, εξαιρουμένων αυτών που εμπίπτουν στα καθεστώτα ενισχύσεων α) της αγροδιατροφής – πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων – αλιείας β) της ενίσχυσης τουριστικών επενδύσεων και γ) των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.
11. Ενσωμάτωση σε ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας
Αφορά στην ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που εμπίπτουν στα πεδία των ευρωπαϊκών στρατηγικών αλυσίδων αξίας (μικροηλεκτρονική, υπολογιστές υψηλής απόδοσης, συσσωρευτές, διασυνδεδεμένα και αυτόνομα οχήματα, κυβερνοασφάλεια, προσωποποιημένη ιατρική και υγεία, βιομηχανία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, υδρογόνο, διαδίκτυο των πραγμάτων – Internet of Things(IoT)).
12. Ολιστική επιχειρηματικότητα 360°
Σκοπός του καθεστώτος είναι η ενίσχυση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο (πλην συγκεκριμένων κατηγοριών για τις οποίες θεσπίζονται ειδικά καθεστώτα), και τα οποία αφορούν στην υλοποίηση αρχικών επενδύσεων και τη πραγματοποίηση πρόσθετων δαπανών, προς όφελος των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και της εθνικής οικονομίας.
Πεντάπτυχο κρατικών ενισχύσεων – Νέες μορφές στήριξης
Με την τροποποίηση του Νόμου υφίστανται πέντε βασικοί μηχανισμοί ενίσχυσης
– Επιχορήγηση: Άμεση οικονομική ενίσχυση του επενδυτικού σχεδίου από το Δημόσιο.
– Επιδότηση leasing: Κάλυψη μέρους της χρηματοδοτικής μίσθωσης έως και επτά έτη.
– Φορολογική απαλλαγή: Παρέχεται με απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των κερδών.
– Επιδότηση μισθολογικού κόστους: Αφορά νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται στο πλαίσιο της επένδυσης.
– Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου: Περιλαμβάνει κάλυψη επιτοκίων ή ασφαλίστρων σε δάνεια υψηλού κινδύνου.
Ελάχιστος Προϋπολογισμός Επενδυτικών Σχεδίων
Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα παρόντα καθεστώτα ενίσχυσης ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, ήτοι:
- για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ,
- για μεσαίες επιχειρήσεις και συνεταιρισμούς στο ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000)ευρώ,
- για μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ,
- για Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, Αστικούς Συνεταιρισμούς, Ομάδες Παραγωγών, Οργανώσεις Παραγωγών, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις και πολύ μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ
Επιλέξιμες Κατηγορίες Επενδύσεων
– Δημιουργία νέας εγκατάστασης
– Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης επιχείρησης
– Παραγωγική διαφοροποίηση σε νέα προϊόντα ή υπηρεσίες
– Βαθιά τεχνολογική ή διαδικαστική αναδιάρθρωση
– Απόκτηση παγίων στοιχείων εγκαταστάσεων που έκλεισαν ή βρίσκονται σε αναστολή λειτουργίας
Επόμενος Κύκλος Προκυρήξεων (Β’ Τετράμηνο 2025)
Το επόμενο διάστημα (Ιούνιος-Ιούλιος 2025) αναμένεται η Προκύρηξη των τριών πρώτων καθεστώτων του Αναπτυξιακού Νόμου :
α)Μεταποιητική δραστηριότητα και logistics (Όλη η Χώρα)
β) Μεγάλες επενδύσεις (Όλη η Χώρα)
γ) Ενισχυόμενες περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά για όλους τους Παραμεθώριους Νομούς και τις Πληγείσες Περιοχές της χώρας.
Μεταποίητικη Δραστηριότητα και Logistics
Το καθεστώς «Μεταποίητικη Δραστηριότητα και Logistics» του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 στοχεύει στην ενίσχυση επενδύσεων που ενδυναμώνουν τον βιομηχανικό τομέα και την εφοδιαστική λειτουργία επιχειρήσεων. Επιδότηση παρέχεται για ίδρυση, εκσυγχρονισμό και επέκταση παραγωγικών μονάδων, καθώς και για ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών logistics. Είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της ελληνικής μεταποίησης.
Μεγάλες Επενδύσεις
Οι «Μεγάλες Επενδύσεις» αποτελούν ξεχωριστό καθεστώς που αφορά επενδυτικά σχέδια άνω των 20 εκατ. ευρώ, με ισχυρό αναπτυξιακό και τεχνολογικό αποτύπωμα. Προβλέπει αυξημένα ποσοστά ενίσχυσης και επιτάχυνση διαδικασιών μέσω fast track, εστιάζοντας στην καινοτομία, τη βιωσιμότητα και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Απευθύνεται σε μεγάλες επιχειρήσεις και στρατηγικούς επενδυτές που θέλουν να επεκταθούν στην Ελλάδα.
Ενισχυόμενες περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά
Ένα ξεχωριστό καθεστώς του Αναπτυξιακού Νόμου δίνει έμφαση σε παραμεθόριες περιοχές, πληγείσες από φυσικές καταστροφές ή την απολιγνιτοποίηση. Περιλαμβάνει ειδικά κίνητρα για επιχειρηματική δραστηριότητα σε νομούς όπως ο Έβρος, η Φλώρινα ή η Καρδίτσα, με αυξημένες επιδοτήσεις και ευνοϊκούς όρους. Στόχος είναι η στήριξη της περιφερειακής ανάπτυξης και η αντιμετώπιση δημογραφικών και κοινωνικών ανισοτήτων.